Paşa Kılıcı Sansaveria

Peygamber kılıcı çiçeği, paşa kılıcı çiçeği gibi isimlerle bilinen Sansevieria hakkında merak ettiğiniz her şeyi bu konumuzda bulabilirsiniz. Bir çok evde görülebilen bilindik bir süs bitkisi olan paşa kılıcı çiçeği fazla bakımKılıç çiçeği, peygamber kılıcı çiçeği, paşa kılıcı çiçeği gibi isimlerle bilinen Sansevieria hakkında merak ettiğiniz her şeyi bu konumuzda bulabilirsiniz. Bir çok evde görülebilen bilindik bir süs bitkisi olan paşa kılıcı çiçeği fazla bakım istememesi ve gayet dayanıklı bir süs bitkisi olması nedeniyle bir çok çiçek sever tarafından yetiştirilmektedir. Çoğu saksılı ev bitkilerini yetiştirmek hüner istese de paşa kılıcı çiçeği, az bir bakımla eskiden günümüze yıllardır sevilerek yetiştirilmiş nostalji çiçeklerden biridir diyebiliriz. Evinizde biraz yeşillik olsun istiyorum ama çiçek bakımıyla uğraşamıyorum bu güne kadar baktıklarım öldü diyorsanız peygamber kılıcı çiçeğini sizlere önerebilirim.

Kılıç bitkisi kendine has dokusu ve görüntüsü ile oldukça estetiktir. Boyu bir metreyi geçtiğinde bulunduğu yere zenginlik getirdiğine inanılmaktaymış.

Gece ortamdan oksijen alıp karbondioksit verdiğinden saksılı süs bitkilerini özellikle gece uyuduğumuz alanlarda pek kullanmayız. Oysa kılıç çiçekleri gündüz olduğu gibi gecede ortama oksijen verdiği söylenmekte. Bu özelliği onu diğer tüm bitkilerden ayırmakta. Aynı zamanda çok güzel bir hava temizleyici özelliği olan paşa kılıcı çiçekleri evinizin havasını temizleyecektir. Isı yalıtımı adı altında yapılan işlemler neticesinde binalarımız hava alamaz oldu, artan kimyasalların evlerimizde her geçen gün çoğaldığı da göz önüne alındığında her daim evimize temiz hava pompalayan evimizin havasını temizleyen peygamber kılıcı çiçeğini bir kez daha öne çıkarmaktadır. Yatak odasında bulunduracağınız kılıç çiçeği sayesinde uyku kalitenizin artacağı uzmanlar tarafından iddia edilmekte.

Temiz hava pompalayan evimizin havasını temizleyen peygamber kılıcı çiçeğinin önemi her geçen gün artmaktadır.

1.SANSEVİERİA YETİŞTİRİCİLİĞİ

Bilimsel Sınıflandırma

Âlem: Plantae

Şube: Angiosperm

Sınıf: Liliopsida

Takım: Asparagales

Familya: Ruscaceae / Agavaceae

Cins: Sansevieria

Türkçe Adı: Paşa Kılıcı, peygamber kılıcı, kılıç çiçeği

1.1.Tanımı ve Önemi

Anavatanı Tropikal Afrika ve Asya’dır. Kalın etsi dekoratif yaprakları nedeni ile çok güzel görünüşe sahiptir. Her dem yeşil otsu bitkilerdir. Gelişimi yavaş olan ancak uzun ömürlü bitkilerdir. Aşırı sulanmadıkları zaman her türlü koşulda gerek gölge ve gerekse tam güneşte yetişebilen bir salon bitkisidir. Paşa kılıcı soğuk bölgelerde iç mekân bitkisi olarak kullanılan ve çok tercih edilmesi yanında çok sıcak ılıman iklim bölgelerinde dış mekân bitkisi olarak da kullanılabilmektedir. Ayrıca kapalı mekânların aranılan tropik bitkilerindendir. Yaprakları yeşil, uzun ve bir kılıç görünümündedir. Yaprakların üzeri yılan derisi gibi kendine has desenli ve ilgi çekicidir. Yaprakları şerit şeklinde, koyu yeşil renkli, enine gümüşi şeritli uzun ve dar ve uçları sivridir. Yapraklar dik bir şekilde gelişim gösterir. Yaprak uzunluğu genellikle 70 – 90 cm arasında değişmektedir. Yaprak genişliği ise 5 – 6 cm arasındadır. Bodur ve yeşil çeşitler, gölgeli iç mekân koşullarına daha çok dayanıklıdır. Yapraklar parlak lekesiz kenarları düzgün olmalıdır. Bitki saksıda dik durmalıdır. Bir yılda ev şartlarında 30 – 60 cm boylanarak 5 – 12 yaprak verir. Bol ışıklı uygun ortamlarda yazın çiçeklenir. Çiçekler güzel kokar ancak gösterişli değildir. Krem sarı renkli çiçeklere sahiptir. Çiçeklenmeden hemen sonra çiçek sapı kesilir.

1.2. Çeşitleri

Tabiatta 60 türü bulunan Sansevieria cinsinin başka süs bitkileri yetiştiriciliğinde önemli olan kültür formları S.Trifasciata “Golden Hahnii”, S.Tifasciata “hani” ve S.Trifasciata Laurentii”dir.

Sansevieria trifasciata:

Yaprakları koyu yeşil renktedir. Yapraklarda enine gümüşi – beyaz şeritler vardır. Yapraklar uzun, dar uç kısımları sivridir.

S.cylindrica: Yaprakları koyu yeşildir. Çok hafif gri çizgileri vardır. Yaprakları hafif oluklu, yuvarlak, sert, uç kısmı sivri ve yaklaşık bir metre boyundadır. Yaprak kalınlığı 3 cm’dir.

S.Trifasticiata “Hahnii”: Bodur bir kültür formudur. Yaprakları yeşil renkli, gümüşi – gri şeritlidir. Yaprakların alt kısmı geniş, uca doğru sivridir. Yapraklar 6 – 8 cm genişliğinde ve 12 – 15 cm uzunluğundadır. Bol yapraklı, yaprakları rozet teşkil edecek şekilde sıralanmıştır.

S.grandis Hook: Yaprakları koyu yeşil renkte, gümüşi – gri şeritlere sahiptir. Yapraklar uzunca oval, sert 10 -15 cm genişliğinde, 30 – 40 cm uzunluğundadır.

1.3. Üretimi

Üretimi yaprak çelikleri veya yan sürgünleri ayrılması ile yapılır. Çelikler olgunlaşmış yaprakların mayıs-ağustos ayları arasında 7,5–10 cm uzunluğunda parçalara ayrılması suretiyle hazırlanır. Çeliğin üst kısmı eğilimli olarak kesilirse dikilecek kısımla karıştırılmaz. Böylece çeliğin doğru dikimi sağlanmış olur

Alınan çelikleri uzunluklarının ¾ lük kısmı köklendirme ortamına gömülür.

Kenarları sarı şeritli S.Trifasciata laurentii yaprak çelikleri ile üretilirse, yeşil yapraklı formda elde edilir. Bunlardan dolayı, bu alt türün ana niteliklerinin korumak için, üretilmesi yalnızca yavru sürgünlerin saksı değiştirme sırasında keskin bir bıçakla ana bitkiden ayrılması suretiyle yapılır. Yaprak çelikleriyle çoğaltılırsa sarı şerit kaybolur, yapraklar düz yeşile döner.

paşa kılıcı çoğaltma

Sansevieria bitkisinin ayrılarak yeni bitki elde edilmesi

2.YETİŞTİRME İSTEKLERİ

2.1. Sıcaklık

Sansevieria bitkileri çok soğuklara dayanamaz. Sıcaklık kesinlikle 10 0C’nin altına düşmemelidir. Kışın ise 15–20 0C olan yerlerde bulundurulabilir. Gelişme döneminde sıcaklık 18–27 0C arasında olmalıdır. 15 0C’nin altında büyümez.

2.2. Orantılı Nem

Kuru hava şartlarını sever. %60-70’lik nem yeterlidir

2.3. Işık

Tam gün ışığı veya çok parlak ışıklı bir yer sever. Az ışıklı odalarda yaşamakla birlikte yapraklarında güzel desenler oluşmaz. Yazın aydınlık yerlerde bulundurulmalıdır. Yakıcı güneş ışığı altında bırakıldıklarında yaprak kenarlarında kahverengi lekeler görünür. Yoğun gölge yerlerde yetiştirilen bitkiler dar ve uzun yapraklar oluşur. S.Trifasciata cv. Laurentii’de ide kenar şeritlerin altın sarısı olan rengi soluk sarıya döner.

Sansevierialarda yapraklar zayıflar, açık yeşil bir renk alırsa bitkinin ışığa ihtiyacı var demektir. Bitki bol güneş alan bir yere alınmalıdır.

3. BAKIM ÖNLEMLERİ

3.1. Saksı Değiştirme

Her 2–3 yılda bir mart-nisan ayında saksı değiştirme yapılır. Yanmış çiftlik gübreli bahçe toprağına yaprak çürüntüsü ve bir kısım kil karışımından hazırlanan toprak saksı değişimi için idealdir. Daha yüksek düzeyde besin maddesi istendiğinde boynuz ve tırnak unu ile kalsiyum fosfat ve potasyum sülfat oranları 2 kat artırılır.

Sansevieria bitkileri iyi drenajlı, humusca zengin tınlı topraklarda gelişir. Ayrıca, hacim olarak 4 kısım turba, 2 kısım yaprak çürüntüsü ve 2 kısım tınlı toprağın karışımıyla elde edilen harç da kullanılabilir. Bir başka harç ise, yine hacim olarak 2 kısım tınlı toprak, 1 kısım yaprak çürüntüsü ve 1 kısım kumdan oluşur. Yaprak kenarlarının yanık bir hal alarak yaprağının buruşması, bitkinin bulunduğu saksının uygun olmaması nedeniyle olabilir. Bitki hemen solar ve saksısı devrilebilir. Saksı daha dengeli bir duruma getirmelidir.

kılıç çiçeği saksı değişimi

Saksı değişimi gelen sansevieria

3.2. Gübreleme

Mayıs-eylül ayları arası haftada bir kez 1 g/1 kompoze gübre verilir. Özellikle mayıs – eylül ayları arasında hafta bir kez 2 gram / litre kompoze gübre verilmelidir. Yazın 3 haftada bir sıvı gübre ile gübrelenmelidir.

3.3. Sulama

Yazın ağustos sonuna değin orta derecede sulanmalı ve yapraklara ara sıra su püskürtülmelidir. Ancak saksı toprağının gereğinden çok nemli tutulmamasına özen gösterilmelidir. Aralık başından şubat sonuna değin dinlenme döneminde saksı toprağı oldukça kuru tutulmalıdır. Kışın özellikle serin yerlerde bulundurulan bitkilerde saksı toprağının çok nemli tutulması, yapraklarda sararma ve çürümelere neden olmaktadır. Yazın 7 – 10 günde bir sulanır. Kışın 21 günde bir sulanır. Aşırı sulama bitkiyi çürütür. Yaprakların dibinden çürümesi bitkinin fazla sulanması sonucudur. Özellikle kışın az sulanmalıdır. Suyun dipte birikmesi önlenmelidir. Yaprakların üzerinde kahverengi lekeler oluşması çok sulama sonucu görülür. Bitki tümüyle kurumasına engel olacak şekilde ve daha uzun sulama aralıklarıyla sulanmalıdır.

3.4. Budama

Bitki saksısını kökleri ile iyice doldurulduktan sonra bol miktarda yaprak verir ve çiçek açar. Bu yüzden bozuk ve hasarlı yaprakların kesilmesi dışında budama gerekmez. Yaprakların çeşitli şekilde ezilme ve kırılmalarla bozulması halinde keskin bir bıçakla yaprak kesilerek alınır. Kesilen yapraklar parçalara ayrılır. Toz kükürte batırıldıktan sonra çelik olarak üretim amacıyla kullanılır.

Sansevierialarda yapraklar üzerinde kahverengi lekelerin oluşması bir enfeksiyon sonucu olmayıp, yaprak ucundan aşağıya doğru bir yayılma şeklinde görülünce yaprak kesilip atılmalıdır.

3.5. Hastalık ve Zararlıları

Önemli hastalıkları “yaş çürüklüğü” ve “kök çürüklüğü”; zararlısı ise “unlu bitler”dir.

Yaprak lekelenmesi

Fusarium moniljforme mantarı kılıç bitkisinde “yaprak lekelenmesi” hastalığı, olgunlaşmamış yapraklar üzerinde oluşan hasta kısımlar başlangıçta küçücük ve suya sokulmuş gibidir. Hızla kırmızı veya esmer renklenme görülür. Hasta kısımlar sık sık parlak sarı bir hale ile çevrelenir. Hasta kısımlar birleştiği zaman, olgunlaşmamış yapraklar çarpıklaşır. Yapraklar üzerindeki hasta kısımların konumuna bağlı olarak, uzaktaki kısımlar da büsbütün ölü duruma gelebilir. Bulaşmanın gerçekleşmesi için bitkinin merkez dal düğümü içinde su kalması gerekli olmaktadır. Köklendirme işlemleri esnasındaki yüksek su miktarı, hastalık başlaması ve çelik içinde ilerlemesi için uygundur. Tam hastalık denetimi, eğer yapraklar kuru tutulursa, başarılabilir. Bu hastalığın deneysel olarak denetiminde “khlorothalonil” özellikle etkilidir. Özel bitkiler üzerinde ilaçların kullanma aralıkları ve oranları bakımından ilaç etiketlerine dikkat edilir.

Bakteriyel yaş çürüklüğü

Bakteri yaşlı bitkilerde görülür ve soldurur. Hastalık önce bitkide hafif bodurlaşma ve yapraklarda küçülme şeklinde ortaya çıkar. Bu durumu ileriki aşamalarda ani bir solma ve kuruma izler. Kök ve gövde siyahlaşır. Yumru çürüklüğüne yakalanmış bitkilerin yumrularında dıştan bakışta bir belirti görülmez. Ancak yumrular elle sıkıldıklarında turgorunu yitirmiş, pörsümüş, hatta çürümüş izlenimini verir. Bu yumrularda kabuk kısmının alt tarafının halka şeklinde çürümüş olduğu gözlemlenir. Bakterilerin uygun gelişme sıcaklığı 25–30 0C, en yüksek 39 0C ve en düşük 4 0C’dir. Mücadelesi; saksı toprağı ve bitkinin yetiştiği tüm materyal sterilize edilmelidir. Anaç olarak yalnızca hastalıksız bitkiler (veya yumrular) kullanılmalıdır. Bitkilerin yaralanmamasına dikkat edilmelidir. Hastalıklı bitki kalıntıları uzaklaştırılmalı ve yok edilmelidir. Yumrular bitkinin dinlenme döneminde kuru koşullarda korunmalı ve bitkilere gereğinden fazla su verilmemeli, ortamın sıcaklığı denetim altında tutulmalıdır.

Siyah kök çürüklüğü

Bu hastalıktan etkilenen bitkilerde gerilmeler, yaşlı yapraklardan başlayan kloroz ve çoğunlukla solgunluk belirtileri görülür. Köklerde çürümeler olur. Korteks (kabuk tabakası) genellikle açık kahverengi, bazı hallerde siyah renk alır. Hastalık etmeni olan fungus toprakta uzun süre yaşama yeteneğinde olan çok sayıda klamidosporlar oluşturur. Mücadelesi, saksı toprağının patogen ile bulaşık olmamasına dikkat edilmeli ve saksı toprağı çok nemli bırakılmamalıdır.

Unlu bitler

Kabuklu bitlerle akraba olmalarına rağmen süs bitkilerindeki önemleri dolayısıyla farklılık göstermektedir. Sarımsı renkte olan vücudun üzeri una benzer mumlu maddelerden oluşmuş bir örtü tabakasıyla kaplı olduğundan beyaz renkte görünür. Kabuklu bitlerle bitkilerde benzer zararlar göstermeleriyle birlikte ilaçlarla mücadelesi şu şekilde yapılmaktadır. Yapraklar üzerinde pamuklu bitlerin görülmesi halinde, yapraklar ilaçlı pamukla silinmeli, sistemik böcek öldürücülerle ilaçlanmalıdır. istememesi ve gayet dayanıklı bir süs bitkisi olması nedeniyle bir çok çiçek sever tarafından yetiştirilmektedir. Çoğu saksılı ev bitkilerini yetiştirmek hüner istese de paşa kılıcı çiçeğiaz bir bakımla eskiden günümüze yıllardır sevilerek yetiştirilmiş nostalji çiçeklerden biridir diyebiliriz. Evinizde biraz yeşillik olsun istiyorum ama çiçek bakımıyla uğraşamıyorum bu güne kadar baktıklarım öldü diyorsanız peygamber kılıcı çiçeğini sizlere önerebiliriz.

Kılıç bitkisi kendine has dokusu ve görüntüsü ile oldukça estetiktir. Boyu bir metreyi geçtiğinde bulunduğu yere zenginlik getirdiğine inanılmaktaymış.

Gece ortamdan oksijen alıp karbondioksit verdiğinden saksılı süs bitkilerini özellikle gece uyuduğumuz alanlarda pek kullanmayız. Oysa kılıç çiçekleri gündüz olduğu gibi gecede ortama oksijen verdiği söylenmekte. Bu özelliği onu diğer tüm bitkilerden ayırmakta. Aynı zamanda çok güzel bir hava temizleyici özelliği olan paşa kılıcı çiçekleri evinizin havasını temizleyecektir. Isı yalıtımı adı altında yapılan işlemler neticesinde binalarımız hava alamaz oldu, artan kimyasalların evlerimizde her geçen gün çoğaldığı da göz önüne alındığında her daim evimize temiz hava pompalayan evimizin havasını temizleyen peygamber kılıcı çiçeğini bir kez daha öne çıkarmaktadır. Yatak odasında bulunduracağınız kılıç çiçeği sayesinde uyku kalitenizin artacağı uzmanlar tarafından iddia edilmekte.

Temiz hava pompalayan evimizin havasını temizleyen peygamber kılıcı çiçeğinin önemi her geçen gün artmaktadır.

1.SANSEVİERİA YETİŞTİRİCİLİĞİ

Bilimsel Sınıflandırma

Âlem: Plantae

Şube: Angiosperm

Sınıf: Liliopsida

Takım: Asparagales

Familya: Ruscaceae / Agavaceae

Cins: Sansevieria

Türkçe Adı: Paşa Kılıcı, peygamber kılıcı, kılıç çiçeği

1.1.Tanımı ve Önemi

1.2. Çeşitleri

Sansevieria trifasciata:

Yaprakları koyu yeşil renktedir. Yapraklarda enine gümüşi – beyaz şeritler vardır. Yapraklar uzun, dar uç kısımları sivridir.

S.cylindrica: Yaprakları koyu yeşildir. Çok hafif gri çizgileri vardır. Yaprakları hafif oluklu, yuvarlak, sert, uç kısmı sivri ve yaklaşık bir metre boyundadır. Yaprak kalınlığı 3 cm’dir.

S.Trifasticiata “Hahnii”: Bodur bir kültür formudur. Yaprakları yeşil renkli, gümüşi – gri şeritlidir. Yaprakların alt kısmı geniş, uca doğru sivridir. Yapraklar 6 – 8 cm genişliğinde ve 12 – 15 cm uzunluğundadır. Bol yapraklı, yaprakları rozet teşkil edecek şekilde sıralanmıştır.

S.grandis Hook: Yaprakları koyu yeşil renkte, gümüşi – gri şeritlere sahiptir. Yapraklar uzunca oval, sert 10 -15 cm genişliğinde, 30 – 40 cm uzunluğundadır.

1.3. Üretimi

Alınan çelikleri uzunluklarının ¾ lük kısmı köklendirme ortamına gömülür.

Sansevieria çeliklerin köklendirilmesi

Köklendirme yastığı orta derecede nemli ve sıcaklık 21 0C dolayında tutulur. Köklenme ve sürgün oluşumu 4–5 haftada gerçekleşir. Alt kısımdan zamanla kökler ve yeni bitkiyi oluşturan sürgünler gelişir. Esas yaprak kısmı ise yine zamanla yok olur.

Sansevieria bitkisinin ayrılarak yeni bitki elde edilmesi